Als een overlegscheiding geen optie meer is, dan is er in meer of mindere mate sprake van een zogenoemde conflictscheiding. Partners zullen dan ieder een eigen advocaat moeten nemen en ieder hun eigen belang moeten verdedigen.
Wanneer is een overlegscheiding geen optie meer?
- Eén ex-partner sluit zich van de andere ex-partner af
- Er is een groot verschil in macht of denkniveau tussen de ex-partners en één van beide ex-partners verwacht dat dit verschil uitgebuit wordt
- U wilt dat alleen uw eigen belang centraal staat
- U bent nauwelijks meer in staat bent om met uw ex-partner van gedachten te wisselen
- Er sprake is van ernstige alcohol- of drugsverslaving, psychiatrische problemen of huiselijk geweld zoals kindermishandeling of partnermishandeling.
Eigen advocaat inschakelen
Bij een conflictscheiding heeft u een vFAS-advocaat nodig die alleen uw belangen behartigt. Lees hier tips om een goede advocaat te vinden.
Laat uw advocaat altijd vooraf een kostenindicatie met ureninschatting geven inclusief btw, kantoorkosten en eventuele andere bijkomende kosten.
Vraag wat de slagingskans is van het procederen op basis van de ervaring van de advocaat.
Vraag uzelf af of bepaalde onderwerpen het waard zijn om een advocaat voor in te zetten. Maak daarom een kosten-batenanalyse als u eenmaal de kostenindicatie van de advocaat heeft.
De procedure van een conflictscheiding
Als ex-partners niet voor een overlegscheiding willen kiezen, dan is er geen andere mogelijkheid dan dat beide partners een advocaat inschakelen. Eén van de advocaten kan twee soorten verzoeken indienen:
- een verzoekschrift tot scheiding (= eenzijdig scheidingsverzoek)
- een voorlopige voorziening
Het verzoekschrift is het voorstel dat de advocaat indient over alle scheidingsonderwerpen voor de scheiding van zijn cliënt. De advocaat die het indient, heeft als eerste de scheiding bij de rechtbank aanhangig gemaakt. Zodra een verzoekschrift is ingediend, zal de andere advocaat reageren met een verweerschrift met eventuele eigen verzoeken.
Die eigen verzoeken worden een ‘zelfstandig verzoekschrift’ genoemd. Dit alles wordt met bijlagen, ook wel ‘producties’ geheten, voorgelegd aan een rechter die uiteindelijk een zogenoemde ‘beschikking’ afgeeft. In die beschikking staan alle beslissingen over de verzoeken die door de advocaten ter sprake zijn gebracht. Denk dan aan de vaststelling van alimentatie, verdeling van uw bezittingen en schulden, het recht op (tijdelijk) verblijf in de woning en de zorgregeling voor uw kind. Tegen de uitspraak van de rechter kunnen één of beide partners vervolgens weer in hoger beroep gaan.
Bij een ‘voorlopige voorziening’ voert u of uw ex-partner een ‘kort geding’ om tussentijdse maatregelen te treffen voor het krijgen of juist af laten geven van alimentatie of noodzakelijke dagelijkse spullen. Hierover verderop in deze blog meer.
De echtscheidingsprocedure bij een eenzijdig scheidingsverzoek
De echtscheidingsprocedure bij gehuwden en bij geregistreerd partners bij een conflictscheiding kent de volgende stappen (met tussen haakjes de verwachte termijnen):
- eventuele voorlopige voorziening (binnen 3 weken)
- indiening verzoekschrift (en eventueel ouderschapsplan) bij rechtbank door advocaat en betekening deurwaardersexploot (1-2 weken)
- wel of geen verweerschrift (binnen 6 weken)
- zitting (3-7 weken)
- beschikking rechtbank (3-7 weken)
- akte van berusting óf hoger beroep (1-3 weken)
- inschrijving register burgerlijke stand (2-5 werkdagen)
Een dergelijke procedure leidt vaak tot meer irritatie, frustratie en hogere advocaatkosten. Zodra een beschikking door de rechter is afgegeven kunnen de ex-partners namelijk bij een eenzijdig verzoek in beroep. De emotionele belasting en de soms lange doorlooptijd kosten veel energie.
Het indienen van een voorlopige voorziening
Een voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel die wordt opgelegd door de rechtbank op verzoek van een van de ex-partners. Een verzoek aan de rechtbank voor het treffen van maatregelen bij een rechtbank noemt men ‘het indienen van één of meer voorlopige voorzieningen’.
Soms is een voorlopige voorziening nodig omdat één van de ex-partners verwacht dat de conflictscheiding lang kan gaan duren of één van de ex-partners heeft direct behoefte aan financiële middelen om te kunnen voorzien in het levensonderhoud.
Voorlopige voorzieningen kunnen betrekking hebben op:
- uw kind (zorgregeling, voorlopig verblijfsadres en kinderalimentatie)
- de partneralimentatie (voorlopige onderhoudsverplichting)
- de echtelijke woning (gebruik van of gedwongen vertrek)
- de afgifte van ’tot het dagelijks gebruik strekkende zaken’ (een voor een beroepsuitoefening noodzakelijk voertuig, kleding, persoonlijke toiletartikelen, gebruikelijke sieraden enzovoort).
Voorlopige voorzieningen die door een rechter zijn toegekend zijn afdwingbaar. Als een ex-partner niet meewerkt aan de uitvoering ervan, kan een sanctie opgelegd worden. Dat kan een dwangsom zijn of bijvoorbeeld een uitzetting uit de woning door de politie. In hoger beroep gaan bij een voorlopige voorziening is niet mogelijk. Alleen een wijziging van de uitspraak is mogelijk als duidelijk is dat is uitgegaan van verkeerde feiten, aannames en omstandigheden.
Voorlopige voorzieningen kennen een beperkte duur en eindigen als:
- de advocaat niet binnen vier weken na de voorlopige voorzieningen een verzoek tot scheiding heeft ingediend;
- de advocaat een verzoek tot scheiding heeft ingetrokken;
- een verzoek tot scheiding door de rechtbank wordt afgewezen
- de inschrijving van de scheiding in het huwelijksregister van de burgerlijke stand is gedaan.
Alleen gehuwden en geregistreerd partners kunnen een voorlopige voorziening aanvragen. Samenwoners kunnen dit niet, zij moeten een ‘kort geding procedure’ aanspannen.
De rechtbank
Voor de behandeling door de rechtbank worden legeskosten in rekening gebracht.
Voor het indienen van het verzoekschrift bij de rechtbank heeft u de volgende gemeentelijke akten nodig:
- Originele huwelijksakte of akte geregistreerd partnerschap, niet ouder dan 3 maanden, verkrijgbaar bij de gemeente waarin u gehuwd bent
- Originele geboorteakte, niet ouder dan 3 maanden, van ieder minderjarig kind dat betrokken is bij de scheiding. Deze is verkrijgbaar bij de gemeente waar u kind geboren is.
Een akte kost ongeveer tussen de € 5,- en de € 15,- per stuk, afhankelijk van de gemeente en kan vaak online worden opgevraagd.
Kinderverhoor
Als bij een scheiding minderjarige kinderen van 12 jaar of ouder betrokken zijn dan is de kinderrechter verplicht om deze kinderen op te roepen voor een gesprek, het ‘kinderverhoor’, om zich een beeld te vormen van de situatie van uw kind. Uw kind ontvangt hiervoor een schriftelijke uitnodiging van de rechtbank.
Beschikking van de rechtbank
Als de rechtbank uitspraak heeft gedaan over uw scheiding, wordt een beschikking afgegeven. Uw advocaat ontvangt deze beschikking van de griffier van de rechtbank.
Akte van berusting
Als de beschikking van de rechtbank binnen is ontvangt u van uw advocaat een ‘akte van
berusting’. Als u deze akte van berusting tekent, dan geeft u daarmee aan dat u het eens bent met de inhoud van de beschikking en dat u de advocaat verzoekt om de inschrijving van uw echtscheiding bij de burgerlijke stand te laten doen.
De beschikking is onherroepelijk:
- als beide partners de akte van berusting hebben ondertekend of
- als 3 maanden nadat de akte van berusting is afgegeven één of beide ex-partners nog niet hebben gereageerd. De griffier van de rechtbank zal dan op verzoek van de advocaat een zogenoemde ‘Verklaring van non-appel’ afgeven. Met deze verklaring kan de andere ex-partner tot inschrijving van de beschikking bij de burgerlijke stand overgaan.
Inschrijving van uw scheiding bij de burgerlijke stand
Het huwelijk of geregistreerd partnerschap is pas ontbonden als de scheiding is ingeschreven door uw advocaat in het register van de burgerlijke stand van de gemeente waar u eerder getrouwd bent.
Als de beschikking onherroepelijk is moet de scheiding op tijd worden ingeschreven bij de burgerlijke stand. Bij een huwelijk moet dit binnen zes maanden, bij een geregistreerd partnerschap binnen 3 maanden. Gebeurt dit niet dan komt de beschikking te vervallen en blijft u gehuwd of geregistreerd partner. Om alsnog te kunnen scheiden zal u opnieuw een scheidingsverzoek moeten laten indienen door een advocaat.
Op het ‘bewijs van inschrijving’ dat u ontvangt, staat vermeld dat uw scheiding is ingeschreven in het register van de burgerlijke stand met daarop ook de datum van inschrijving. Dit is de officiële datum dat u bent gescheiden. Nadat de gemeente het inschrijvingsbewijs heeft afgegeven, staat u beiden ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) als gescheiden.
Wanneer bent u officieel gescheiden?
Als de rechter de uitspraak heeft gedaan dan bent u nog niet officieel gescheiden. Dat bent u pas als de scheiding is ingeschreven in het register van de burgerlijke stand van de gemeente waar u bent getrouwd. Tot die tijd bent u voor wat betreft het inkomen en de gezamenlijke lasten nog aan elkaar gebonden.
TIP: De scheidingsdatum heeft voor veel mensen een zware emotionele lading. Let er daarom op dat deze datum niet samenvalt met een andere datum die belangrijk voor u is, zoals de verjaardag van uw kind. Dit kunt u doen door de advocaat die uw scheiding afhandelt te vragen om niet rond deze datum de inschrijving van de echtscheiding bij de gemeente aan te vragen.